Nauczyciel gry na instrumencie – wybór stylu nauczania
W pracy pt. Kształtowanie motywacji a nauka gry na instrumencie uczniów szkoły muzycznej I stopnia, którą napisałam pod kierunkiem prof. Zofii Konaszkiewicz (UMFC, Warszawa 2008) jeden z rozdziałów dotyczył roli nauczyciela – instrumentalisty w kształtowaniu motywacji do nauki gry.
Temat ten interesował mnie od kiedy jako studentka (czyli prawie 30 lat temu) podjęłam pierwsze nieudane próby nauczania dzieci gry na fortepianie. Próby te uważam za nieudane z tego powodu, że choć moi uczniowie robili postępy w technice gry i ćwiczyli systematycznie, to coraz mniej lubili grać. Na szczęście dla wszystkich dość szybko wycofałam się z tej działalności, ale od strony psychologicznej wszystko co dotyczy osobowości nauczyciela i relacji nauczyciel – uczeń podczas indywidualnych lekcji gry nie przestaje mnie zajmować.
Jednym z tych zagadnień jest styl nauczania nauczyciela instrumentalisty.
Zdolność świadomego wyboru sposobu pracy z uczniem, wyboru stylu nauczania, umiejętność elastycznego dostosowania sposobu pracy z uczniem do aktualnych potrzeb dziecka, posługiwanie się wzmocnieniami pozytywnymi i konstruktywnego reagowania na niepowodzenie ucznia, nie popadanie w rutynę, dostosowanie metody wpływu do ucznia do jego problemów motywacyjnych, poziomu uzdolnień, poprzednich doświadczeń itd. to tylko niektóre umiejętności nauczycieli instrumentalistów, jakie odgrywają ogromną rolę w powodzeniu w pracy z dzieckiem uczącym się gry na instrumencie. Umiejętności te wymagają przede wszystkim wysokiej samoświadomości zawodowej pedagoga.
O wyborze modelu czy stylu nauczania decydują poglądy nauczyciela: na nauczanie, własną rolę w tym procesie, przekonania na temat uczniów, celów i treści kształcenia. Istnieje wiele modeli ,,idealnego pedagoga”, ale każdy nauczyciel dopracowuje się własnego stylu pracy.
Ważne, żeby był to styl wybrany świadomie, a pierwszym krokiem jest uświadomienie sobie własnych przekonań na najbardziej istotne w praktyce pedagogicznej.
W tym celu stworzyłam Kwestionariusz stylu pracy nauczyciela muzyki, jako propozycję diagnozy przekonań nauczycieli – instrumentalistów, dotyczących ważnych aspektów pracy pedagogicznej i decydujących o wyborze sposobu pracy z uczniem.
Kwestionariusz ten dotyczy pracy z dziećmi w młodszym wieku szkolnym.
Narzędzie to wykorzystane było dla potrzeb pracy doktorskiej i nie było dotąd publikowane. Uważam jednak, że jego treść i wyniki dzięki niemu uzyskane mogą być przyczynkiem do ciekawej dyskusji o charakterze aktualnej i przyszłej edukacji muzycznej w zakresie sposobu nauczania gry na instrumencie.
Kwestionariusz stylu pracy nauczyciela (PDF)
Kwestionariusz stylu pracy nauczyciela – opis skal (PDF)
Kwestionariusz stylu pracy nauczyciela
Kwestionariusz stylu pracy nauczyciela - opis skal